Δρ. Μαρία Σωτηράκου
“τελεία εστίν η των αγαθών φιλία και κατ’ αρετήν ομοίων”
Αριστοτέλης
Ο Αριστοτέλης στα “Ηθικά Νικομάχεια”, αναφέρει ότι η αρετή είναι ύψιστο αγαθό. Η Αρετή, υποστηρίζει, είναι μια έλλογη συμπεριφορά, ένα ιδιαίτερο γνώρισμα του ανθρώπου, είναι ένα επίκτητο χαρακτηριστικό το οποίο απαιτεί επίπονη και επίμονη πνευματική άσκηση .
Στο όγδοο βιβλίο του στα “Ηθικά Νικομάχεια” λέει ότι η Φιλία είναι, κατά κάποιον τρόπο, Αρετή ή προϋποθέτει την Αρετή, και επιπλέον είναι εντελώς απαραίτητη για τη ζωή. Τρία είναι τα είδη φιλίας κατά τον Αριστοτέλη: Η φιλία ωφελιμότητας, η φιλία απόλαυσης και η φιλία της αρετής και του αγαθού.
Η Φιλία της Αρετής και του Αγαθού, είναι η τέλεια Φιλία, κατά τον Αριστοτέλη :
“… είναι η φιλία των αγαθών και ως προς την αρετή ομοίων ανθρώπων, γιατί αυτοί επιθυμούν τα αγαθά οι μεν για τους δε, εφόσον είναι αγαθοί και ίδιοι. Ενάρετοι φίλοι είναι όσοι επιθυμούν το αγαθό για τους φίλους τους. Γιατί τους διαπνέει το συναίσθημα της φιλίας αυτό καθ’ εαυτό. Γι’ αυτό διατηρείται ανάμεσά τους η φιλία, εφ’ όσον είναι αγαθοί και η αρετή τους είναι μόνιμη. Με τον ίδιο τρόπο είναι και ευχάριστοι ο ένας στον άλλον· πραγματικά, οι αγαθοί άνθρωποι είναι και καθ ‘ εαυτούς ευχάριστοι και ευχάριστοι ο ένας στον άλλον· γιατί στον κάθε άνθρωπο είναι πηγή ευχαρίστησης και οι δικές του πράξεις και όσες άλλες μοιάζουν με τις δικές του — και οι πράξεις των αγαθών ανθρώπων είναι ίδιες ή παρόμοιες”.
Βάσει αυτών των θέσεων του Αριστοτέλη γίνεται αντιληπτό ότι η Φιλία κατανοείται μέσα σε ένα πλαίσιο κοινωνικών αλληλεπιδράσεων που εκπορεύονται από την κοινή ζωή των ανθρώπων όπου την ενάρετη φιλική σχέση τους την χαρακτηρίζει, η ισότητα, η αλληλεγγύη, η ελευθερία λόγου, η ενσυναίσθηση και η εμπιστοσύνη του ενός προς τον άλλο.
Άλλο γνώρισμα αυτής της φιλίας είναι η ανιδιοτέλεια, απόρροια της ειλικρίνειας και την αρετής των φίλων. Εκδηλώνεται δε η ανιδιοτέλεια αυτή προς το φίλο με την προσφορά υλικής ή ηθικής αρωγής όταν και όπου ο φίλος την έχει ανάγκη.
Ο Αριστοτέλης χαρακτηρίζει την Φιλία ως : “μίαν ψυχήν εν δυσί σώμασι ενοικουμένην”., δηλαδή η ενάρετη φιλία δύναται να φτάσει μέχρι την τέλεια αφοσίωση των φίλων και τη αυταπάρνηση. Απτό παράδειγμα του Δάμωνα και του Φιντία που έφτασαν στο σημείο να θέλει ο ένας να θυσιαστεί για λογαριασμό του άλλου.
Ο Τεκτονισμός έχων ως κύριο στόχο του την ηθική και πνευματική βελτίωση των μελών του, μέσω της ανοικοδόμησης του νοητού Ναού της Αρετής, ταυτίζει πλήρως το περιεχόμενο της τεκτονικής φιλίας με αυτήν του Αριστοτέλη.
Οι τεκτονικές Εργασίες εντός του Ναού στοχεύουν στην απόκτηση των Αρετών και μέσω αυτών στη δημιουργία ενάρετων ανθρώπων. Η καλλιέργεια ενάρετων σχέσεων, οικοδομημένων σε καλές προθέσεις, και η προσπάθεια για αμοιβαία εκτίμηση του χαρακτήρα ενός εκάστου στο πλαίσιο της τεκτονικής Αδελφότητας , απαιτεί μια συνεχή κατεργασία του προσωπικού λίθου του καθενός και μια σχέση σεβασμού και αλληλοβοήθειας.
Αυτή η προσπάθεια εξελίσσει την πνευματική ανέλιξη και την ηθικότητα των Αδελφών δημιουργώντας, κατά τον Αριστοτέλη, αγαθούς ανθρώπους οι οποίοι μπορούν να αναπτύξουν την Φιλία της Αρετής και του Αγαθού. Μιας δυνατής και διαρκούς ενάρετης τεκτονικής Φιλίας, η οποία διαφέρει της των φαύλων φιλίας, όπως επισημαίνει και ο Ισοκράτης : ” τας των φαύλων συνηθείας ολίγος χρόνος διέλυσε, τας δε των σπουδαίων φιλίας ουδέ ο πας αιών εξάλειψειεν”.
Στον Τεκτονισμό είμαστε όλοι ίσοι, σεβόμενοι τους φέροντας την υποχρέωση εκτέλεσης τεκτονικών καθηκόντων, έχουμε αφήσει τα μέταλλα έξω από τον Ναό και συμμετέχοντες όλοι ενεργά στις τεκτονικές Εργασίες αναδεικνύουμε την κοινή μας προσπάθεια για την λείανση του προσωπικού μας λίθου, την ανάπτυξη της ηθικότητας μας, την καλλιέργεια των τεκτονικών Αρετών, βοηθώντας ο ένας τον άλλον κατά την κοινή τεκτονική πορεία προς το Φως.
Ενεργούντες όλοι ως ίσοι προς ίσους, κατά τον Αριστοτέλη αναπτύσσουμε και την αριστοτελική Φιλία της Αρετής και του Αγαθού.
Η ύπαρξη αυτής της Φιλίας δημιουργεί βαθειά αλληλοκατανόηση, σύμπνοια και ενάρετη συνεργασία ανάμεσα στους τέκτονες, ενισχύοντας ακόμη περισσότερο το Τεκτονικό έργο.
Δηλαδή υπάρχει μι αμφίδρομη σχέση ανάμεσα στην τεκτονική Φιλία και την πνευματική ανέλιξη των τεκτόνων, το ένα ενισχύει το άλλο.
Δηλαδή η τεκτονική Φιλία είναι η κατά τον Αριστοτέλη τέλεια Φιλία, η Φιλία της Αρετής και του Αγαθού.
Η αμύητος , με την είσοδο της στον Ναό αντιλαμβάνεται το μέγεθος της τεκτονικής Φιλίας. Κατά την διάρκεια της μύησης της τόσο κατά τις τρεις περιοδείες όσο και μέσα από τα λόγια της Σεβασμίας γίνεται δέκτης συμπεριφορών Φιλίας.
Κατά την πραγματοποίηση των δοκιμασιών νιώθει την στήριξη και την προστασία της Δοκιμαστού.
Ακούει την Σεβασμία να της λέει: “…. αι φέρουσαι αυτά είναι φίλες έτοιμες να σπεύσουν προς βοήθειαν σου εις στιγμήν κινδύνου και να μεταχειρισθούν τα όπλα, όπως υπερασπιστούν την ζωήν και την τιμήν σου”.
Βέβαια αυτά τα σημεία ενημέρωσης της δοκίμου είναι απλά δείγματα προς αυτήν, μιας ισχυρής σχέσης που υπάρχει ανάμεσα στα μέλη της αδελφότητας στην οποίαν έχει ζητήσει να εισέλθει. Με την ολοκλήρωση της μύησης της θα αντιληφθεί την προσπάθεια που πρέπει να καταβάλει για να αισθανθεί και αυτή την ενάρετη ισχυρή τεκτονική Φιλία.
Μια Φιλία της οποίας η δύναμη και η θετική ενέργεια διαχέεται μέσω της Τεκτονικής Αλύσου σε όλες τις Αδελφές.
Συνδετική δύναμη της τεκτονικής αδελφότητας είναι αυτή η ενάρετη τεκτονική φιλία.
Με την συνεχή και ενεργό συμμετοχή στις τεκτονικές Εργασίες οι τέκτονες δύνανται να φτάσουν σε επίπεδα υψίστης Αρετής τότε, όπως υποστηρίζει ο Θεόφραστος, μαθητής του Αριστοτέλη, μπορούν να αναπτύξουν την τέλεια Φιλία και με άτομα μη ίσα, δηλαδή άτομα χαμηλότερης ηθικότητας και πνευματικότητας.
Είναι η στιγμή όπου η Σεβασμία προτρέπει: “Είθε το Φως το οποίον εφώτισε τας Εργασίας ημών, να λάμπει πάντοτε εν ημίν, ίνα συνεχίσωμεν να φέρωμεν εις πέρας το Έργον ημών και εκτός του Ναού τούτου….”.
Είναι η στιγμή που ο τέκτονας είναι έτοιμος να αναπτύξει την τέλεια Φιλία και προς τον αμύητο κόσμο.
Η στιγμή που η τεκτονική επιρροή ουσιαστικά θα συντελέσει στην ανάπτυξη των ανθρωπιστικών αξιών και στον κοινωνία των αμυήτων συνανθρώπων μας.
