Σκοπός του Τεκτονισμού είναι η λείανση του προσωπικού μας λίθου με στόχο την πνευματική βελτίωση και ανέλιξη στο χώρο της Ηθικής και την δημιουργία ενάρετου χαρακτήρα.
“Εργαζόμεθα απαύστως προς βελτίωσιν ημών αυτών εθίζουσαι το πνεύμα μας προς σύλληψιν των υψηλών ιδεών της Δόξης, της Αρετής και του Καθήκοντος. Μόνον ούτω κανονίζουσαι τα ήθη και τας κλίσεις ημών δυνάμεθα να δώσωμεν εις την ψυχήν μας την απαιτούμενην ισορροπίαν, η οποία αποτελεί την Σοφίαν, τουτέστι, την Επιστήμην της ζωής,” αναφέρει το Τυπικό μας και προτρέπει κάθε τέκτονα σε ένα έργο επίμοχθον το οποίο απαιτεί προσωπική προσπάθεια και επιμονή για την αναζήτηση του Φωτός της Αληθείας .
Και όπως αναφέρει ο Αδ Νίκος Καζαντζάκης στην Ασκητική:
“Και μαχόμαστε όλοι, στο λιγοστό τούτο διάβα της ατομικής ζωής, να ρυθμίσουμε εντός μας το Χάος, να λαγαρίσουμε την άβυσσο, να κατεργαστούμε μέσα στα κορμιά μας, όσο πιότερο σκοτάδι μπορούμε, να το κάνουμε Φως.”
Η Τεκτονική Στοά είναι μια ανομοιογενής ομάδα, τόσο από άποψη κοινωνικής προέλευσης των Μελών της όσο και από την ποικιλία των προσωπικών επιδιώξεων και επιθυμιών αυτών.
Ως εκ τούτου η υπάρχουσα ισχυρή συνοχή και η δυναμική Τεκτονική Άλυσος, δηλώνουν ότι η Τεκτονική Στοά θα πρέπει να στηρίζεται σε χαρακτηριστικά διαχρονικά και ισχυρά, πολύ διαφορετικά από αυτά τα οποία χαρακτηρίζουν όλες τις υπόλοιπες κοινωνικές ομάδες οι οποίες έχουν να κάνουν με κοινά κοινωνικά/πολιτικά/οικονομικά ενδιαφέροντα και επιδιώξεις.
Τα χαρακτηριστικά της Τεκτονικής Ομάδας, με δεδομένο την διαχρονικότητα και την καθολικότητα του Τεκτονισμού, θα πρέπει να μην σχετίζονται με περιστασιακά και ωφελιμιστικά γνωρίσματα της αμυήτου κοινωνίας, αλλά να αντιστοιχούν σε Πνευματικά Ιδεώδη, Αξίες και στην Σοφία, τουτέστιν στην Επιστήμη της Ζωής.
Επομένως ένα ουσιαστικό Καθήκον της τέκτονος είναι η Γνώση αυτών των πνευματικών/ ηθικών χαρακτηριστικών και η συνεχής καλλιέργεια αυτών.
Η δε από κοινού αποδοχή τους, από τους τέκτονες, οδηγεί στην διαμόρφωση ενός πλαισίου ηθικών συμπεριφορών και Αρετών εντός του οποίου η κάθε τέκτων λειαίνει τον προσωπικό της λίθο, μέσω της κοινής προσπάθειας αναζήτησης της Αλήθειας.
Ταυτόχρονα, αυτή η πνευματική ζύμωση, οδηγεί το ίδιο το πνευματικό πλαίσιο σε συνεχή εξέλιξη, με αποτέλεσμα ο ίδιος ο Τεκτονισμός να βρίσκεται σε μια διαρκή βελτίωση, επιβεβαιώνοντας την διακήρυξη ότι, “ο Τεκτονισμός είναι θεσμός προοδευτικός, ουδέν θέτων όριον εις την αναζήτησιν της Αληθείας”.
Η διεθνής τεκτονική βιβλιογραφία έχει καταγράψει ότι τα βασικότερα χαρακτηριστικά τα οποία δύνανται να αποτελέσουν και τους δείκτες καταγραφής της εξέλιξης της προσπάθειας λείανσης του προσωπικού μας λίθου είναι :
· η Τεκτονική Ανοχή
· η Τεκτονική Επιείκεια
· η Τεκτονική Ελευθερία
· η Φιλανθρωπία- Αγαθοεργία
· η Τεκτονική Φιλία
· η Αλληλεγγύη
· η Αδελφοσύνη
· η Τεκτονική Ανδρεία
Η Τεκτονική Ανοχή
Η Τεκτονική Ανοχή είναι μια από τις τέσσερις τεκτονικές Αρετές, (Ανοχή, Ισχύς, Σοφία και Δικαιοσύνη) οι οποίες συμβολίζονται από το τετράγωνο σχήμα του περιζώματος.
Η Τεκτονική Ανοχή αναδεικνύεται κατά την πορεία προς την τελειοποίηση του εσωτερικού μας κόσμου, αποτελεί δε ένα από τα βασικά γνωρίσματα των τεκτόνων.
Η Ανοχή , είναι η ικανότητα μας, να αποδεχόμαστε κάτι με καρτερία και υπομονή , βασική δε προϋπόθεση για την επίτευξη της είναι η άμβλυνση του Εγώ. Ανοχή σημαίνει για την κάθε Τέκτονα να σέβεται την αντίληψη, τη στάση, τις επιθυμίες και τα θρησκευτικά πιστεύω των άλλων.
Είναι γνωστό επίσης ότι ο ρυθμός πνευματικής εξέλιξης του καθενός ποικίλει, τα δε διαδοχικά στάδια προς την ηθική τελειοποίηση πολλές φορές είναι μη προβλέψιμα.
Ανθρώπινες αδυναμίες, προβλήματα καθημερινότητας και ψυχική κόπωση συχνά σταματούν ή πρόσκαιρα ανατρέπουν την πνευματική τεκτονική πορεία . Στο σημείο αυτό πρέπει να εμφανισθεί, εκ μέρους των άλλων Αδ η τεκτονική Ανοχή, ως βαθμός τεκτονικής ωριμότητας, η οποία προσφερόμενη με απόλυτη κατανόηση και περισσή αγάπη θα βοηθήσει την Αδελφή να επανέλθει στην δική της πορεία προς το Φως.
Η δυνατότητα, εκ μέρους μας, καταγραφής αυτής της δικής μας Αρετής – συμπεριφοράς και η διαδικασία βελτίωσης της, καταδεικνύουν τον βαθμό λείανσης του προσωπικού μας λίθου.
Η Τεκτονική Επιείκεια
Επιείκεια είναι η αποφυγή κάθε υπέρμετρης κρίσης και απαίτησης είναι η ανεκτικότητα στο πρόβλημα ή στην αξιολόγηση μιας πράξης ενός ανθρώπου ή στην τιμωρία ενός αδικήματος.
Η Τεκτονική Επιείκεια φανερώνεται κατά τα περιπτώσεις απουσιών, μη εκπλήρωσης οικονομικών υποχρεώσεων έναντι της Στοάς, διατύπωση κρίσεων είτε σε πονήματα Αδελφών είτε γενικότερα σε ανθρώπινες συμπεριφορές Αδελφών. Χαρακτηρίζεται από ηπιότητα, πραότητα, εύλογη λογική, δηλαδή η οποιαδήποτε αξιολόγηση μιας άδικης πράξης θα πρέπει να εμπεριέχει και την ανθρωπιά η οποία αναβαθμίζει ποιοτικά την κρίση, χωρίς να της προσδίδει το χαρακτήρα της βλαπτικής ανοχής προς την άδικη πράξη.
Η Τεκτονική Επιείκεια θα πρέπει να χαρακτηρίζεται από την αναγνώριση της αδυναμίας της ανθρώπινης φύσης για την εκπλήρωση των οριζομένων από την ηθική τάξη και ταυτόχρονα από την σταθερή διάθεση/απαίτηση για διόρθωση των κακώς εχόντων.
Η Τεκτονική Επιείκεια επιβάλλει να επιδείξουμε αδελφικό ενδιαφέρον, να πλησιάσουμε την Αδελφή και να μελετήσουμε από κοινού τα αίτια των προβλημάτων του.
Φυσικά εάν, παρά τη επανειλημμένη επίδειξη ανοχής, την οποίαν ορίζει η Τεκτονική Επιείκεια η Αδελφή συνεχίζει την ίδια συμπεριφορά τότε παραμερίζεται η Τεκτονική Επιείκεια και εφαρμόζεται ο Τεκτονικός Κανονισμός.
Η Τεκτονική Ελευθερία
Ελευθερία , λέει το Τυπικό μας είναι: ” η δύναμις του πράττειν ή του μη πράττειν κάτι συμφώνως προς την ιδίαν θέλησιν“.
Δηλαδή η δυνατότητα του ατόμου να δρα κατά βούληση, να θέτει στόχους / σκοπούς και να αποφασίζει να τους πραγματοποιεί. Φυσικά εντός του πλαισίου που θέτει ο Νόμος, η Ηθική και να μην επηρεάζει την Ελευθερία του άλλου.
Υπάρχουν πολλά είδη Ελευθερίας τα οποία ομαδοποιούνται σε δύο κατηγορίες:
α. τις εξωτερικές Ελευθερίες: η Ατομική, η Κοινωνική, η Πολιτική και
β: τις εσωτερικές Ελευθερίες: Πνευματική, Ψυχολογική και Ηθική.
Πνευματική ελευθερία είναι το να μην εξαρτάται η σκέψη και ο λόγος από τη βαρύτητα των προλήψεων, των προκαταλήψεων, των αυθεντιών, από την παραπληροφόρηση, τα επιβαλλόμενα πρότυπα, τα δόγματα, από την ημιμάθεια, την άγνοια κλπ.
Ψυχολογική ελευθερία έχουμε όταν ελαχιστοποιείται μέσα μας η επίδραση από τους φόβους μας, τις ανασφάλειες, τα άγχη μας κλπ.
Ηθική ελευθερία Η ισορροπία στην πάλη μεταξύ των ενστίκτων και των παρορμήσεων και της υποταγής τους χάριν ανώτερων ιδεών και αξιών καθορίζει το επίπεδο της ηθικής ελευθερίας. (όχι στην ψυχική δουλεία-αδιαφορία προς τον εαυτόν μας, αλλά ψυχική ισότητα-αδελφότητα)
Ο Τεκτονισμός, στην πορεία του έχει ουσιαστικά συμμετάσχει στην επικράτηση των εξωτερικών Ελευθεριών. Στην προκειμένη περίπτωση όμως μας ενδιαφέρει η εξέλιξη των εσωτερικών Ελευθεριών, ως δείκτης καταγραφής του ρυθμού λείανσης του προσωπικού μας λίθου.
Η Φιλανθρωπία- Αγαθοεργία
Κατά το Τυπικόν μας είναι το Δεύτερον Καθήκον: η εκτέλεση του ευγενούς και υψηλού προορισμού της τέκτονος η προς τους ανθρώπους Αγαθοεργία. Η σημαντικότητα αυτού του Καθήκοντος αναδεικνύεται από το γεγονός ότι αυτό αναφέρεται στο Τυπικόν πριν από την απόδοση της επίσημης διαβεβαίωσης και επισφραγίζεται κατόπιν με την εκπλήρωση της πρώτης Αγαθοεργίας : “..χήρα, μήτηρ ορφανών, ζητεί παρ’ υμών να συνδράμετε αυτήν ….).
Σας πλησιάζει η Αδελφή Ελεονόμος και σας ρωτά χαμηλόφωνα τί ποσό διαθέτετε υπέρ του ταμείου της Αγαθοεργίας.
Η Αγαθοεργία χαρακτηρίζει ιδιότητα Αρετής. Ο Κορμός της Αγαθοεργίας υφίσταται για να υπενθυμίζει το μέγιστο αυτό Καθήκον.
Δείκτης αξιολόγησης, του βαθμού λείανσης του προσωπικού μας λίθου αποτελεί, ο τρόπος αντιμετώπισης του Κορμού της Αγαθοεργίας , η συμμετοχή μας σε φιλανθρωπικές δράσεις της Στοάς μας καθώς και η φιλανθρωπική συμπεριφορά μας, ως μονάδες εντός της ανθρώπινης κοινωνίας, η οποία φιλανθρωπική συμπεριφορά μας δεν είναι κατ’ ανάγκη μόνο υλική.
Η Τεκτονική Φιλία
Ο Τεκτονισμός συστηματικά καλλιεργεί την Φιλία, ως μια από τις ιδιότητες της Αρετής. Ο Τεκτονισμός επιζητεί την μεταξύ των Μελών του ανάπτυξη, διατήρηση και ενδυνάμωση ισχυρών δεσμών Φιλίας, οι οποίοι δημιουργούν βαθειά Αλληλοκατανόηση, Ομόνοια και Συνεργασία Ενάρετο, δια να επιτυγχάνεται έτσι κάθε δυνατή επιτυχία στις επιδιώξεις της επαινετής ζωής.
Η Τεκτονική Φιλία ως ενάρετος δεν υποτάσσεται εις τα υλικά συμφέροντα. Δεν υποδουλώνεται εις την απόλαυση της ηδονής. Ανέχεται και εξαλείφει ελλείψεις. Συνεργάζεται φανερά και με ειλικρίνεια.
Η Τεκτονική Φιλία επιδεικνύει Ευγένεια, Υπομονή, Επιμονή και Ταπείνωση. Ευεργετεί εν λόγω και έργω χωρίς να απαιτεί ανταπόδοση και χαίρει χαρά ανεκλάλητο δια τούτο.
Η Τεκτονική Φιλία επιδοκιμάζει και προστατεύει και καθοδηγεί κάθε ευεργετική με ταπεινότητα υπεροχή των Αδελφών και καταδικάζει πάσα αλαζονική μεταξύ των Αδελφών διάθεση ως αντιτεκτονική και απάνθρωπο.
Η Τεκτονική Φιλία, ως ενάρετος, επιδιώκει και επιτυγχάνει την μεταξύ των Αδελφών Ισότητα.
Η καλλιέργεια της Τεκτονικής Φιλίας επαναπροσδιορίζει την συμπεριφορά μας και προσθέτει νέες στάσεις επικοινωνίας μεταξύ των Αδελφών. Στοιχεία τα οποία αναδεικνύουν τον ρυθμό εξέλιξης της λείανσης του προσωπικού μας λίθου.
Η Αδελφοσύνη
Ο Καταστατικός μας Χάρτης, στην σελίδα 8 αναφέρει:
“Αι Ελευθεροτέκτονες. ισχυροποιούσες μεταξύ των αισθήματα ειλικρινώς αδελφικά, αποβλέπουν προς αλλήλας ως προς αδελφάς και εργάζονται εν τω Τεκτονισμώ ως Ένωσις αδελφών, θεωρούντων καθήκον αυτών, όπως εκάστη κατά δύναμιν συντελέσουν εις το να επεκταθούν οι αδελφικοί δεσμοί, οι συνδέοντες αλλήλας, εφ’ όλων των μελών της ανθρωπότητος“.
Είναι γεγονός ότι ο Αλτρουισμός η Ανθρωπιά, το Ηθικό Υπόβαθρο δεν βρήκαν στην ανθρώπινη κοινωνία σημαντικό αριθμό μιμητών ή εκτιμητών. Η υπόσταση της σημερινής κοινωνίας μας, στηρίζεται κυρίως επί του υλιστικού συμφέροντος.
Στον Τεκτονισμό υπάρχουν αρκετές Αδελφές οι οποίες συναισθανόμενες την ανάγκη κατανόησης, ανάδειξης και εφαρμογής των Ηθικών Αρχών, βάσει των οποίων πρέπει να ζει ο άνθρωπος, ενισχύουν και προάγουν την ιδέα αυτή.
Η προσήλωση προς την Ιδέα αυτή δύναται να λαξεύσει τον ακατέργαστο λίθο της ανθρώπινης Ψυχής και να δημιουργήσει εκείνο το Κάλλος το οποίον θα οδηγήσει τον άνθρωπο σε πράξεις αγάπης, αλτρουισμού και ηθικού περιεχομένου.
Η σφυρηλάτηση του λίθου θα προκαλέσει άμβλυνση των παθών και του μίσους και όλοι ως άτομα και ως σύνολο θα προάγουμε την ιδέα της Αδελφοσύνης ανάμεσα στους λαούς.
Η τεκτονική Αλληλεγγύη
Το Τυπικόν μας λέει :
“…παρέχουσαι εις αυτήν βοήθειαν και αρωγήν εις πάσα περίστασιν….”.
Αλληλεγγύη, το Ηθικό Καθήκον της Αλληλοβοήθειας, της υποχρέωσης για υποστήριξη και αμοιβαία ενίσχυση ανάμεσα στα Μέλη μιας ομάδας.
Συμπεριφορές και στάσεις οι οποίες υπάρχουν από την στιγμή που στον Τεκτονισμό περιλαμβάνονται επίλεκτα άτομα της κοινωνίας με δεδομένη ηθική υπόσταση, στοιχεία βέβαια τα οποία καλλιεργούνται ακόμη περισσότερο. Σε περίπτωση εμφάνισης οποιασδήποτε διαφοράς μεταξύ δύο τεκτόνων πρέπει να δημιουργηθεί μηχανισμός εξάλειψης της.
Η Τεκτονική Ανδρεία
Η πρώτη περιοδεία κατά την μύηση Μαθητή δείχνει, με συμβολική αναπαράσταση, την μεγάλη αναταραχή η οποία επικρατεί στην αμύητη κοινωνία. Η ολοκλήρωση των τριών περιοδειών αναδεικνύει μόνο τους ανδρείους , εκείνους οι οποίοι μέσω της επίμονης άσκησης, με ισχυρά θέληση και με αγνότητα σκοπών και προθέσεων υπερνικούν συνεχώς κάθε εμπόδιο στην εξέλιξη τους και καταστρέφουν περιορισμούς πνευματικής εξύψωσης .
Η οικοδόμηση του Ναού της Αρετής απαιτεί Ανδρεία η οποία μας κρατά ικανούς – ισχυρούς προς επίτευξη του σκοπού. Η Μεσότητα, κατά τον Αριστοτέλη, δείχνει ότι η Ανδρεία είναι η μέση κατάσταση μεταξύ του θράσους και της δειλίας.
Η παρουσία του τέκτονος μέσα στο Ναό και η ενεργός συμμετοχή στις τεκτονικές Εργασίες, του διαμορφώνουν έναν δυνατό χαρακτήρα, μια ανδρεία συμπεριφορά κάνοντας τον να περιμένει οποιοδήποτε κακό, να το αντικρύσει και να το αντιμετωπίσει βασιζόμενος στην δύναμη των πιστεύω και των Αρετών του.
Γενναίους και ανδρείους ονομάζουμε εκείνους που: νικούν τις κακές επιθυμίες, τις μη ενάρετες έξεις, όσους νικούν την αυταρέσκεια, όσους επιδεικνύουν ευπείθεια στους ηθικούς νόμους, όσους αναδεικνύουν εγκράτεια στις ακόλαστες απολαύσεις, χαλιναγωγούν τα πάθη υψούμενοι υπεράνω των συμφερόντων.
Η λείανση του προσωπικού μας λίθου δηλώνει και το μέγεθος της δικής μας Ανδρείας.
Ο ανδρείος σε σχέση με τον θρασύ και τον δειλό αντιμετωπίζει τελείως διαφορετικά τα προβλήματα ζωής: την αρρώστια, την φτώχεια, την αφιλία, τις διακρίσεις, την τιμή και αυτόν τον ίδιο τον θάνατο.
Η απόκτηση της Ανδρείας απαιτεί την επιθυμία του καλού, συνειδητή πειθάρχηση στους νόμους, αρκετή γνώση για τις ουσιώδεις εκδηλώσεις της ζωής, άνευ όρων αποδοκιμασία του κακού, πεποίθηση για την επίτευξη του στόχου, θεοσέβεια.
Αυτή είναι η Ανδρεία ψυχής που καλλιεργούμε μέσα στον Ναό.
Βασική προϋπόθεση καλλιέργειας αυτών των τεκτονικών χαρακτηριστικών είναι η συνεχής δόμηση Τεκτονικής Γνώσης. Αυτή μας βοηθά και μας καθοδηγεί να αποκτήσουμε την Σοφία και την Δύναμη, που θα ενδυναμώσουν και θα διατηρήσουν την ενάρετη Τεκτονική μας Συμπεριφορά.
Δηλαδή την ηθική λείανση του προσωπικού μας λίθου.
ΠΗΓΕΣ
· Λεφάκης Λέανδρος,(2002), “Το Τεκτονικό Περίζωμα”, Αθήνα
· Σεπτή Στοά “ΑΔΩΝΙΣ”, (1974), Λευκωσία
· Σεπτή Στοά “ΚΙΜΩΝ”,(2009), Περιοδικό “Ατραπός”2007-2009, Λάρνακα
· Σεπτή Στοά “ΦΙΛΙΠΠΟΣ”,(1986-1987), Περιοδικό “είπον”, Θεσσαλονίκη
· Βικιπαίδεια